Nagroda Grand Continent za „wielką narrację europejską”

W tej pięknej i sugestywnej prozie, jednocześnie instynktownej i bezlitosnej, Aroa Moreno Durán prowadzi nas przez prawie sto lat najnowszej historii Hiszpanii: horror wojny domowej, wykorzenienie czasu wygnania, lata ołowiu, puste domy, przegrane życia i dalej – od tajemnic przeszłości po ucieczkę przed przyszłością.

Czym jest pamięć o tym, czego nigdy nie wypowiedziano na głos?

Adirane wraca do rodzinnego domu w Kraju Basków w miasteczku nad ujściem rzeki. Chce zapisać ostatnie wspomnienia swojej babci Ruth, która była świadkiem tamtych wydarzeń. W Madrycie bez słowa wyjaśnienia zostawiła męża i pięcioletnią córeczkę. W domu mieszka także Adriana, jej matka. Nie rozmawiały ze sobą od lat.

Co to znaczy wychowywać dziecko i opiekować się bliską osobą w trzech bardzo odmiennych kontekstach historycznych i politycznych, na terytorium, gdzie panuje ciągłe napięcie? W rytmie i z siłą przypływów losy matek i córek splatają się w genealogię wstrząsaną rodzinnymi tajemnicami i konfliktami, które nie pozwalały im się zrozumieć.

„Aroa Moreno Durán napisała książkę cichą. W splocie monologów trzech kobiet - babki, matki i córki opowiedziała historię stulecia swojej rodzinnej Hiszpanii. Poprzez wojnę domową, przez drugą światową do dzisiejszych niepokojów. To opowieść o odnajdywaniu tożsamości w drodze przez blizny przeszłości. Książka o oswajaniu umarłych, których obecność ciągle nadaje kształt naszemu życiu. Podobnie jak sekrety przeszłości. Rzecz o cenie przeżycia i jego ciężarze, który naznacza kolejne pokolenia, o wspólności wobec cierpienia, o buncie i pokorze”.

Agata Tuszyńska